Ramazan ÖZÜM
Hangi Savunma ve Savaş Sanatı Daha Üstün?
Uzak doğu savunma ve savaş sanatlarının birbirlerine olan üstünlükleri ile zafiyetleri bu sporlarla ilgilenenlerin merak konusudur. Özellikle çevremizde bu spor dallarından birine başlamak isteyen ancak bir tercih yapamayanların benzer soruları sıkça sorduklarına şahit olmuşuzdur. Uzak doğu savunma sporlarını bilmeyen, sadece televizyon ve sinemada gördüğü filmlerle bu sporları değerlendiren kişilerin bu tür soruları sormaları doğaldır.
Savunma sporları ile yeni tanışan, hatta 1-2 yıldır bu sporları çalışan sporcuların bile kendi spor dalını diğerlerinden üstün tutan ve diğer dalları/stilleri küçümseyen, onları sorgulayan davranışlarına zaman zaman tanık olmuşuzdur. Bu yaklaşım ve sorgulamalar eskiden de var dı, gelecekte de devam edecektir. Çalıştığımız spor dalını veya stilini sevmemiz gayet normaldir. Ancak bu durum diğerlerini küçümsememizi gerektirmemelidir.
Bilindiği gibi tüm uzak doğu savunma sanatlarının ortak özelliği her birinin belirli felsefesinin bulunmasıdır. Bu savunma sanatlarının her biri insan ruh ve bedeninin gelişimine odaklanmıştır. Giyilen kıyafetler bile bunun bir göstergesidir. Örneğin kuşak renkleri kat edilen yolu, iç aydınlanmayı, beyaz elbise saflığı ve dinginliği simgeler.
Uzak doğu savunma sanatları ve dünyada icra edilen savaş sanatlarında birinin diğerine üstün olduğu, birinin diğerine nazaran daha etkili olduğunun gerçekleşmesi kolay değildir. Unutmamak gerekir ki üstünlük tamamen görece bir kavramdır. Burada önemli olan hiçbir spor dalına önyargılı yaklaşılmaması gerektiğidir.
Örneğin taekwondo diğer sporlara nispeten uzak mesafeli bir savunma sporu olarak bilinmekle beraber sporcu ayaklarını iyi kullanamadığında veya kullanma imkanı bulunmayan dar alanlarda bulunduğunda, daha yakın mesafede de kendini savunma imkanı veren karate, jiujitsu ve aikido v.b. tekniklerine nazaran dezavantajlı olabilir. Ancak rakibin uzaktan devre dışı bırakılabileceği açık alanlarda taekwondo’nun etkili bir savunma sanatı olduğu kabul edilebilir..
Yakalama atma, fırlatma, kırma tekniklerini içeren savunma sporlarını çalışanlar, yumruk ve tekme kombinasyonlarını süratli ve etkili kullanan rakibe karşı nispeten dezavantajlı olabilir ve rakibi yakalaması imkansız hale gelebilir. Bu durumda süratli ve güçlü teknikleri uygulayanların daha avantajlı olması doğaldır. Buna benzer sayısız örnekler vermek mümkündür.
Savunma sporlarını birbirleri ile mukayese edebilmek için yaptığımız spor dalı/dalları dışındakilerin inceliklerini çok iyi bilmemiz gerekir. Hangi savunma sporunu çalışırsak çalışalım gerçek olan şey yaşamımızın son aşamasında bile hala öğrenecek pek çok şeyin olduğudur. Bu durumda yüzlerce uzak doğu savunma sanatını tam manasıyla öğrenmek ve bunları birbirleri ile mukayese etmek zordur.
Ayrıca, uzak doğu savunma/savaş sanatlarının birbirlerine olan üstünlüklerinin;
– Savaş/savunma sanatının (karate-Do, Judo, Aikido, boks v.b.) ne kadar zamandan beri çalışıldığına,
– Çalışılan tekniklerin çeşitliliğine,
– Tekniklerin tekrar periyoduna,
– Tekniklerin dojo ortamında ne kadar sıklıkla rakibe karşı denendiğine (kumite çalışmalarının sıklığı-gerçek hayata geçirebilme yeteneği),
– Çalıştıran sensei’in seviyesi ve yeterliliğine,
– Çalıştıran sensei’in öğretim tarzına (sportif karateye mi geleneksel karateye mi ağırlık verdiği),
– Kişinin uzak doğu sporlarına yaklaşımına, benimsemesine, çalışmalara katılım sıklığına, çalışmalarda gösterdiği gayret ve özveriye,
– Kişinin bedensel kondisyonuna, düşünsel kapasitesine, çabuk öğrenme ve öğrendiğini uygulayabilme becerisine, bağlı olarak değişebileceği de bilinmelidir.
Sonuç olarak; savunma sporlarının çalışılmasındaki amaç beden ve ruhu olgunlaştırmak, sağlıklı ve dinamik olmak, iyiye, doğruya, güzelliğe ve aydınlığa ulaşmaktır. Bunun ötesindeki tartışmalar gereksiz ve yersizdir. Bu çerçevede bir karateka olarak hedefimiz sevdiğimiz spor dalını hakkıyla ve en iyi şekilde yapmaya çalışmak olmalıdır. Çalışmalarımızda ruhsal ve bedensel bütünlüğe ve aydınlanmaya yaklaştıkça bu tartışmaların anlamsız olduğunun bilincine varılacaktır.
Tüm karatekalara saygı ve sevgilerimle – Oss
Ramazan ÖZÜM
Karateka