SHOTOKAN KARATE: Geçmişten Günümüze

Yazımda JKA’ nın kuruluşundan başlayarak bahse konu ayrılmaları anlatacağım. Konunun uzun olması ve detay gerektirmesi sebebiyle ika ayrı bölüm halinde incelenmesini uygun gördüm. Birinci bolümde JKA’ nın detaylı ama kısa bir hikâyesini anlatacağım. İkinci bölümde ise JKA’ dan ayrılan ünlü hocaların kurdukları Shotokan Organizasyonlarına yer vereceğim.    JKA (NIHON KARATE KYOKAI)   Bireylerin kendilerini koruma amacına dönük olarak geliştirdikleri dövüş sanatlarının anayurdunun OKİNAVA adası olduğu tarihi kayıtlarda yer almaktadır. Okinava ile Çin arasındaki ticari ve sosyal ilişkilerin yoğun olması nedeni ile Okinava dövüş sanatlarının üzerinde Çin KEMPO sanatının yoğun etkisi olduğu bilinmektedir. Gecmisten gelen yazılı kayıtlar olmadığından Karate’nin Okinava ya geliş zamanı kesin olarak bilinmemektedir.  Bununla birlikte kabaca 500 yıllık bir geçmişten de söz etmek mümkündür. 500 yıl önce dönemin İmparatoru SHONA’ nın uzun süren iç savaşların sona ermesinden sonra ülkede birliği ve huzuru yeniden kurabilmek amacı ile her turlu silah kullanımını yasakladığı ve aynı tür bir yasağın 1600 lü yıllarda adayı işgal eden SATSUNA Klanınca da uygulandığı kayıtlarda geçmektedir. Silah kullanmaları yasaklanan sivil halk kendilerini koruma amacına yönelik olarak Kara-te (Boş el) dövüş sanatını ve ayni zamanda her türlü tarım aletini silah olarak kullanma sanatlarını geliştirmişlerdir.  Bu sanatlar kuşaktan kuşağa sır olarak aktarılmış ve küçük topluluklar içinde çalışılmış ve öğretilmişlerdir. Çok daha sonraları 1868 yılında doğan ve Modern Karatenin Babası olarak bilinen Funakoshi GICHIN tüm hayatini adadığı Karate-Jutsu sanatını Japonya’ya taşımıştır. 1949 yılında Funakoshi’ nin öğrencileri JKA (Nihon Karate Kyokai) organizasyonunu kurarak Karate dövüş sanatının yayılmasına ve gelişmesine önemli katkılarda bulunmuşlardır.

JKA yukarıda belirtildiği gibi 1949 yılında kuruldu ve ilk merkez Dojo Tokyo Yatsuna’ da faaliyete geçirildi. Yine ayni tarihte Japonya tarihinin en büyük kahramanlarından biri kabul edilen Saigo TAKOMORI nin 2. kuşak torunu Saigo KICHNOSUKE JKA’ nın ilk başkanı seçildi! 1956 yılında ünlü Instuctor Class oluşturuldu. Metinlerde sıkça geçen bu deyimi konunun önemine ve Türkçemizde tam bir karşılığı olmamasına binaen açıklamakta yarar görüyorum.  JKA içinde Profesyonel Eğitmenler yetiştirmek amacı ile tüm mesailerini Karateye ayıran bir seçilmişler gurubu oluşturuldu. Bu gurup tıpkı Üniversite eğitimi alır gibi Teorik ve Pratik Karate çalışmaları yapmaktadırlar. Çalışmalarda amaç yeni eğiticiler yetiştirmek olduğu kadar Karate tekniklerini mükemmelleştirmektir. Bu guruba Karate de gerek müsabık gereksede teknik olarak üstün başari gösterenler kabul edilmektedir ve kontenjan son derece kısıtlıdır.  JKA Instructor Class ı bitirenler tam zamanlı JKA antrenörü unvanını kazanmakta ve statüsüne göre JKA temsil yetkisi elde etmektedirler. Bu gurup ve mezunları dünya Karatesinin olgunlaşmasında büyük katkı sağlamaktadırlar. Bu tur hocaları yazımın devamında JKA Instructor olarak tanımlayacağım.  Bu oluşum günümüze kadar başka hiç bir organizasyonun gerçekleştirmeyi başaramadığı bir olgudur ve Shotokan Karatenin diğer stillere göre daha geniş kitlelerce kabul görmesinin baş sebebidir. 1957 yılında JKA Japon Eğitim Bakanlığınca resmen bir eğitim kurumu olarak tanindi. Resmi statünün tanınmasından iki hafta sonra büyük usta Gichin FUNAKOSHI 89 yaşında hayata gözlerini yumdu. Böylece bir devir de kapanmış oldu.

Bu dönemde de Karatenin popülaritesi yayılmaya devam etti. 1957 yılında modern müsabaka kurallarının ilk kez uygulandığı birinci JKA Japonya şampiyonası düzenlendi. Bu birinci Şampiyona da kategoriler Erkek Ferdi Kata-Kumite ve Erkek Takim Kata- Kumite idi. Takip eden yıllar JKA’ nın Japonya’daki Üniversitelerde faaliyetlerinin giderek yayıldığı bir dönem olmuştur. 1958 yılında Nakayama JKA baş antrenörlüğüne getirildi. Onun düzenlemesi ile bayanlar Kata müsabakaları da JKA şampiyonalarında yer almaya başladı. 1958 yılından itibaren JKA karatenin tanıtılması ve yayılması amacı ile Amerika, Avrupa ve Asya’ya JKA instructor Class mezunu profesyonel hocalar yollamaya başladı. Bu Hocalar gittikleri ülkelerde Dojolar açarak eğitim verdiler. Böylece Karate Japonya dışında da yüksek bir popülarite ye ulaşmış oldu.  1975 yılında Karate Sporunun Olimpik Spor olması yönünde yapılan görüşmeler neticesi Amerika da 1. IAKF Dünya Karate Şampiyonası düzenlendi. Birbirini takiben 4 kez yapılan bu şampiyona daha sonra isim değiştirerek SHOTO CUP adı ile günümüze kadar devam etmiştir. SHOTO CUP ta amaç Karatenin gerçek ruhunu korumaktır, müsabaka kuralları İppon-Sobu (tek vuruş) olarak belirlendi.  JKA Instructor Class ta öğrencilerin kesintisiz eğitimi neticesi Kumite ve Kata teknikleri giderek mükemmel bir hale geldi. 1986 yılında Nakahara Nobuyuki JKA’ nın başkanı olarak seçildi. Bu parlak dönem 1987 yılında NAKAYAMA Senseinin olumu ile sona erdi.

KRİZ VE TOPARLANMA YILLARI (1990–1999)  1990 yılında JKA içinde bir gurup gündemi önceden belirlenmemiş ve yasal olmayan bir toplantı düzenleyerek yönetimi ele geçirdi. Nakahara grubu olarak adlandırılan eski gurup yasal yollardan bu oldubittiye itiraz etti. Böylece JKA içinde her ikiside JKA adını kullanan ama diğerini yetkisizlikle suçlayan iki grup ortaya cıktı. Nakahara grubunda Nakahara, Ueki ve Tanaka yer alırken karşı grubun başını Asai, Abe ve Yahara çekiyordu. Bu karmaşa 1995 yılında beklenen mahkeme kararının gelmesi ile sona erdi.

Japon mahkemeleri JKA yi temsil yetkisini Nahakara grubuna verdi. Yapılan itirazın bir üst mahkeme tarafından reddedilmesi ile de karar kesinleşmiş oldu.  Günümüzdeki JKA’ nın üst yönetim kadrosu ana hatlarıyla aşağıda yer almaktadır;

Ueki MASAAKI – Teknik bölüm başkanı Tanaka MASAHIKO – Teknik bölüm 2.başkanı Osaka YOSHIHARU-Teknik bölüm 2. başkanı Imura TAKENORI  – Planlama bölümü başkanı Kurasako KENRO – Organizasyon bölümü başkanı Kawawada MINORU – Atamalar bölümü başkanı Ogura YASUNORI – Dış ilişkiler bölümü başkanı Imamura TOMIO-Genel sekreter  JKA’ nın kuruluşundan günümüze kadarki hikâyesi kısaca JKA kaynakları tarafından böyle aktarılmaktadır. Yazımın başında zenginleşme olarak tanımladığım, ayrılmaları ikinci yazımda anlatmaya devam edeceğim.

Dr. Alev ORAL